Anakart Nedir?

• Anakart, bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların iletişimini sağlayan elektronik devredir.
• Sistemin merkezi bileşenidir.
• Anakartın üzerinde genişleme yuvaları, BIOS, chipsetler bulunur.
• İşlemci, bellek, arabirimler, fare, klavye ve çeşitli arayüz kartları (modem, ağ, ekran, ses vs.) anakart üzerine takılır.

Tarihçesi

• İlk anakart 1982 yılında IBM (International Business Machines-Uluslararsı İş Makineleri) firmasının ürettiği bilgisayarlarda kullanıldı.
• Büyük devre elemanlarından oluşan bu kartın üzerinde Intel 8088 işlemci, BIOS , bellek ve çeşitli kartların takılabileceği yuvalar bulunuyordu.
• Anakartların değiştirilebilir parçalardan oluşması kullanıcıların kendilerine ve ihtiyaçlarına özgü bilgisayarlar oluşturmalarını sağlamıştır.
  
               

Nasıl Yapılır?

• Anakart iki ayrı ham maddeden oluşmaktadır. Birincisi fiberglas ve bakırdır. Özel bir işlem ile ince bir fiberglas katmanının iki yüzüne de bakır kaplama yapılır.
• Bakır kaplamanın üzerine ışığa duyarlı bir madde yapıştırılır. Bu madde mor ötesi ışınlar ile plastiğe dönüştürülür.
• Bakır kısmın üzerine yapıştırılan bu maddenin üzerine ise anakartta kullanılacak bağlantıların bir şablonu yerleştirilir.
• Tüm bu katmanlar yerleştirildikten sonra üzerine mor ötesi ışık tutulur.
• Şablon aynı şekilde plakaya çıktıktan sonra ışınların dışında kalan kısım özel bir çözelti ile temizlenir.
• Bu işlemin ardından boş anakart, direnç ve kapasitörler monjtajlanır. Küçük bileşenlerin montajından sonra sıra ethernet, ses kartı, kuzey köprüsü gibi mikroçiplerin montajına geçilir.
• Sonrasında ise bellek slotlar, PCI slotları ve soğutucu gibi elemanların montajı için diğer kısıma geçilir. Sonra yerleştirilen bileşenlerin ardından lehimleme işlemi yapılır.

Nasıl Çalışır?

• Anakartların temel görevi, üzerinde olan birimler ve genişletme yuvalarına takılacak birimler arasında veri akışını sağlamaktadır.
• Anakart, insanların sinir sistemi gibi birimlerin çalışmasını düzenlemek ve kontrol etmekle görevlidir. Anakart üzerindeki tüm birimlerin yonga seti (chipset) adı verilen entegre devrelere bağlı olduğu gözlenir. Bu entegreler, anakartın beynidir ve tüm sistemin uyumlu şekilde çalışmasını sağlar.
  
  
  
  

Anakart Çeşitleri

XT Anakartlar:

• İlk kişisel bilgisayarlarda kullanılan anakartlardır.
• 8086 ve 8088 mikroişlemciler için üretilmiş olup bu işlemciler üzerinde sabit olarak sunulmaktaydı. Bu durumda işlemcinin değiştirilmesi için anakartın değiştirilmesi gerekiyordu.
• Ek donanım birimlerinin 8 bit olması gerekiyordu.
  
  
  

AT Anakartlar:

• XT anakartlardan sonra 1982 yılından itibaren kullanılmaya başlanmış ve günümüz ATX anakartlarına benzer anakartlardır.
• ISA, PCI ve AGP veriyollarını desteklemektedir.
• PS/2 desteği yoktur. 5V ve 12V güç desteği sunar.
• İşlemcinin değiştirilebilmesi için uygun olarak üretilmiştir.
  
  
  

ATX Anakartlar:

• Kendinden önceki anakart standartlarına göre daha fazla giriş-çıkış birimi sunar.
• Bellek yuvaları orta kısımda yer alır ve erişimi kolaydır.

BTX Anakartlar:

• Bu anakartların üretilmesinin ana nedeni ilemciyi ve ısınan parçaları daha iyi soğutabilmesidir.

Slotlar

Bir anakart satın alındığında üzerine takılması gereken birçok genişleme kartı (ekran kartı, ses kartı,  modem kartı, radyo kartı vb.) bulunmaz. Bu kartlar kullanıcının isteğine göre seçilir ve sonradan ilave edilir. İşte genişleme kartlarının anakart ile bağlantısını yapabilmek için slotlara (genişleme yuvalarına) gereksinim vardır.

Slot Çeşitleri:
ISA (Industry Standard Architecture-Sanayi Standardı Mimari)

• Çok eski bir veriyoludur.
• 8-16 bit veriyoluna sahiptir.
• Bant genişliği çok düşük olduğu için artık günümüz anakartlarında kullanılmamaktadır.

PCI(Peripheral Comonent Interconnect-Çevresel Bileşen Ara Bağlantısı):

• Bu slotlar anakart üzerinde betaz renkte bulunurlar.
• Bu slotlara TV kartı, ethernet kartı, ses kartı gibi harici donanımlar takılabilmektedir.
• PCI 64 bitlik bir veri yoluna sahiptir ve intel tarafından 1993 yılında üretilmiştir. Fakat uyumluluk problemleri yaşadığından dolayı 32 bit olarak kullanılmaktadır.

PCI Express(Peripheral Component Interconnect Express-Çevresel Bileşen Ara Bağlantısı Ekspres):

• Bu slotlar PCI slotunun yerini almak için tasarlanmıştır.
• Veri transfer hızları ve ergonomisi sebebiyle PCI ile kıyaslanamaz derecede güçlüdür.
• Bu slota PCI slotunada takıldığı gibi ses kartı, TV kartı, ethernet kartı takılmaktadır.

AGP(Accelerated Graphics Port-Hızlandırılmış Grafik Yuvası):

• AGP yuvası beyaz renkli ve PCI yuvalarından kısadır.
• Intel tarafından 1997'de sadece ekran kartları için geliştirilmiş veri yoludur.
• Windews işletim sisteminin getirdiği grafik uygulamalarının ihtiyaç duyduğu (533 MHz) yüksek hızı sunulabilir.
• AGP kanalı 32 bit genişliğindedir ve 66 MHz hızında çalışır.

IDE(Integrated Drive)-ATA(Advanced Technology Attachment) Slotu: 

• Anakart ile bilgisayar veri depolama aygıtı arasında kullanılan veri yoludur.
• Bu slot bilgisayarımıza CD-ROM, CD-RW, DVD-ROM ve IDE destekli harddiskleri bağlamak için kullanılmaktadır.

SATA ve SATA 2 Slotları(Serial Advanced Technology Attaachment-Seri İleri Teknoloji Bağlantısı):

• Bu slotlar ise ATA arabiriminin paralel moddan seri moda geçilmesi ve bazı geliştirmeler yapılmasıyla elde edilmiştir.
• Veri transfer hızları çok büyüktür.

Güç Bağlantı Portu:

• Kasada bulunan güç kaynağından anakarta gerekli olan gücü sağlamak için kullanılan porttur.
• Sağlam bir şekilde karta monteli olup kart için gerekli olan  +5V ,+12V güçleri buradan sağlanmaktadır.

Güncel Fiyatlar

MSI  H81M P33 DDR3 Matx VGA DVI GLAN Sata 3 USB 3.0 Anakart    :      309 TL

MSI R450M PRO-M2 AM4 DDR4 3466 DVI VGA HDMI M.2 US     :     569 TL

ASUS MAXIMUS VII FORMULA 2170 DDR4 S+V+GL 1151P    :   1049 TL

ASUS 2170-PREMIUM INTEL 2170 4000MHZ DDR4 1151 ATX Anakart  :  1300 TL

GIGABYTE B250M-GAMING 3 INTEL B250 2400MHZ  DDR4SOKET1151 m-ATX 

Anakart :     700 TL

GIGABTYE AB350 GAMING3 3200MHZ AM4 ATX Anakart    :    924 TL

Alakalı Kısaltmalar

• IDE (Integrated Drive Electronics): Anakart ile bilgisayar veri depolama aygıtları arasında kullanılan veriyoludur.
• ISA(Industry Standart Architecture): 16 bit standardını destekleyen ve bilgisayarda ilave aygıt takılmasını sağlayan eski teknoloji porttur.
• PCI(Personel  Computer Interconnect): Bilgisayarlarla ilave aygıt veya bileşen takılmasını sağlayan, 32 bit olan ve 64 bite kadar destekli ara birimdir.
• MHz: Megahertz 1.000.000 hertz demektir.
• PS/2: Mouse ve klavyenin bağlandığı porta verilen isimdir.
• DVD-ROM( DVD Read Only Memory): Üzerindeki bilgileri sadece okuyabilen aygıttır.
• CD-RW(Compact Disc Rewritable): Tekrar tekrar silinip yazılabilen CD, CD-RW, CD-ROM,  Writer.
• CD-ROM(Compact Disc Read Only Memory): CD okuyucu CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen optik aygıta denir.
• ATA(Advanced Technology Attachment): Kişisel bilgisayarların harddiskleri için kullanılan bir bağlantı standartıdır.

Kaynakça

https://www.mediamarkt.com.tr/tr/category/_anakart-639557.html

      https://www.gittigidiyor.com/bilgisayar-bilesenleri/anakart

      www.teknolojiprojeleri.com

      www.bilgiustam.com